Από τον Τσάτσο στις τηλεπερσόνες. Του Πάνου Σκουρολιάκου*

Ηρώδειο, 1959. Ο Κάρολος Κούν, ανεβάζει την κωμωδία του Αριστοφάνη «Όρνιθες». Υπουργός Προεδρίας της τότε κυβέρνησης Καραμανλή, (του Εθνάρχου), είναι ο Κωνσταντίνος Τσάτσος. Σημαντικός διανοούμενος της συντηρητικής παράταξης. Γαμπρός μάλιστα (επ αδελφή), του Γιώργου Σεφέρη. Υπήρξε στενός συνεργάτης του τότε πρωθυπουργού, μιας και ο τελευταίος δεν διέθετε ούτε την γνώση ούτε κοσμοπολίτης από τζάκι ήταν. Ο Τσάτσος διετέλεσε μάλιστα  μετά την δικτατορία των συνταγματαρχών και πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.

 Αναφέρθηκα στο ποιόν του Υπουργού Προεδρίας για να δούμε πως ένας σώφρων άνθρωπος αναγκάζεται να κάνει κάτι, το οποίο αν ήταν εκτός πολιτικής,  νομίζω πως θα το απέρριπτε. Τι έκανε; Απαγόρευσε την συνέχιση της εξαιρετικής  παράστασης του Κάρολου Κούν. Γιατί; Μα γιατί ο σκηνοθέτης  παρουσίασε τον ιερέα της αρχαίας κωμωδίας ντυμένο με κοστούμι που παρέπεμπε σε ιερέα  της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο οποίος  απέδιδε  τον ύμνο του σε μέλος που παρέπεμπε επίσης σε ορθόδοξη ψαλμωδία.

 Γίνεται έτσι ο Τσάτσος ο πρώτος υπουργός που διέκοψε την παράσταση θεάτρου. Ποιος; Ο διανοούμενος, ο νομικός, ο φιλόσοφος, ο καθηγητής της φιλοσοφίας του δικαίου στη νομική σχολή Αθηνών. Γιατί; Για να κάνει το χατήρι σε ανεγκέφαλους της μετεμφυλιακής εποχής, φοβούμενος το πολιτικό κόστος. Έμεινε έτσι στην ιστορία με ένα στίγμα καθόλου ευχάριστο για την υστεροφημία του. Για πολλά χρόνια μάλιστα τον συνόδευαν τα σκίτσα του γελοιογράφου της εποχής Φωκίωνα Δημιτριάδη, όπου τον συνόδευαν παντού ένα δυό κότες!

 Το γεγονός αυτό βεβαίως δεν είναι το μόνο στην ιστορία του θεάτρου. Αυτό, απλώς έγινε μέσα στο πιο εμβληματικό θέατρο της ελληνικής πρωτεύουσας. Δεν ήταν λίγες οι φορές, όπου ο χωροφύλακας στην ελληνική επαρχία απαγόρευε άμεσα ή έμμεσα παραστάσεις  στις οποίες ανακάλυπτε το αλάνθαστο θεατρολογικά ένστικτό του, ανατρεπτικές αιχμές.

 Να θυμηθούμε και τις περιπέτειες του  Θεσσαλικού Θεάτρου, του πρώτου οργανωμένου και επιτυχημένου μόνιμου θεάτρου στην περιφέρεια. Στην ιστορική επιθεώρηση «Χαιρέτα μου τον πλάτανο»,  που είχε ανεβάσει στη Λάρισα τον χειμώνα 1980 – 81 (Βαγενά, Λαζόπουλος και πολλοί και καλοί ακόμα),  υπήρχε ένα σκέτς όπου σατιρίζονταν η πολιτική επικαιρότητα από τέσσερεις ψάλτες που τα…  «έψελναν» στην τότε κυβέρνηση της ΝΔ. Κάτι το περιεχόμενο κάτι η ψαλμωδία και εδώ, μαζεύτηκαν έξω από το θέατρο «πιστοί» και «αγανακτισμένοι πολίτες», πολιορκώντας το επί τρείς ώρες. Χρειάστηκε η παρέμβαση εισαγγελέα, για να… λυθεί η πολιορκία!

 Εδώ οι τιμωροί, δεν ήταν βεβαίως καθηγητές πανεπιστημίου όπως ο αείμνηστος Τσάτσος. Ήταν  μία κατηγορία ανθρώπων που αργότερα τους βρίσκουμε το 2012 μαζί με χρυσαυγήτες βουλευτές στο θέατρο «Χυτήριο» να το  πολιορκούν,  απαιτώντας να ματαιωθεί η παράσταση «Corpous Cristi». Αργότερα τους βρίσκουμε ξανά στα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό και την συμφωνία των Πρεσπών, στην έφοδο για κατάληψη της Βουλής, και σε άλλες «ψυχωφελείς ενέργειες». Να θυμηθούμε ακόμα και το κατέβασμα της παράστασης του έργου «Ισορροπία του Nash» το 2016 από το Εθνικό Θέατρο γιατί υπήρχε αναφορά, σε γνωστό τρομοκράτη.

 Ανασύραμε στη μνήμη μας αυτές τις μελανές σελίδες της ιστορίας του σύγχρονου πολιτισμού μας, με αφορμή την  διακοπή της παράστασης  του stand up comedian Χριστόφορου Ζαραλίκου. Εδώ, μια τηλεπερσόνα με κάποιους συνοδούς της ανέβηκαν «αυθόρμητα» στη σκηνή, γιατί  ενοχλήθηκαν από την σάτιρα του ηθοποιού. Δεν αποχώρησαν από την αίθουσα γιατί δεν τους άρεσε το έργο. Δεν εξέφρασαν γραπτώς  τη γνώμη σε τόσα πολλά ΜΜΕ που υπάρχουν. Δεν περίμεναν μετά την παράσταση να δουν τον καλλιτέχνη και να συζητήσουν μαζί του τις ενστάσεις τους. Όχι. Ανέβηκαν στη σκηνή να «καθαρίσουν επιτόπου». Γιατί; Μα γιατί έχουν αυτό το δικαίωμα! Από πού το αντλούν; Από την εξουσία που τους δίνουν κάποια  Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης τα οποία  προβάλουν ή αποσιωπούν γεγονότα και καταστάσεις κατά  πως κρίνουν αυτά. Πως το πε ο κ. Μητσοτάκης; «Δεν με ενδιαφέρει η ουσία, αλλά μόνον η επικοινωνία». Αρωγός σε αυτό το τοπίο και η περίφημη «Λίστα Πέτσα» που ξέρει να αμείβει και να ανταμείβει. Με το Υπουργείο Πολιτισμού να σιωπαίνει εκκωφαντικά.

 Τι παράταιρο γαϊτανάκι στ αλήθεια. Υπουργοί, διανοητές, φανατικοί ακροδεξιοί και φανατικοί καλόγεροι, τηλεπερσόνες και πρόθυμοι σαματατζήδες, από την συντηρητική παράταξη όλοι,  να συναντώνται με ένα σκοπό: Την φίμωση κάθε φωνής με την οποία διαφωνούν. Όχι με απόψεις και επιχειρήματα, αλλά με το αθάνατο «αποφασίζομεν και διατάσομεν».

  *Βουλευτής Ανατολικής Αττικής και αναπληρωτής τομεάρχης πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ.