Η βία κατά των γυναικών είναι η πιο ειδεχθής συστηματική και διαδεδομένη παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο κόσμο. Αποτελεί απειλή για όλες τις γυναίκες και εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια για ανάπτυξη, ειρήνη και ισότητα των φύλων σε όλες τις κοινωνίες.Άρθρο της Αναστασίας Παμουκτσόγλου*
Η ενδοοικογενειακή βία, ο βιασμός, η σεξουαλική παρενόχληση, το trafficking κλπ. διαπερνούν όλους τους πολιτισμούς, όλες τις χώρες, όλες τις κοινωνίες ανεξάρτητα από έθιμα ή παραδόσεις, κοινωνική τάξη, μόρφωση, επίπεδο υγείας.
Η κακοποίηση των γυναικών στην Ελλάδα υπάρχει, και ο αριθμός των περιστατικών και οι προσωπικές ιστορίες φανερώνουν μια εικόνα ζοφερή, και απαξιωτική για τη κοινωνία μας.
Η πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησε το Παράρτημα Αχαρνών της Ένωσης Γυναικών Ελλάδος διαπίστωσε ότι στη περιοχή του Δήμου Αχαρνών και Θρακομακεδόνων, τα κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας εξαιτίας της οικονομικής κρίσης διαρκώς αυξάνονται, υπάρχουν σε όλες τις γειτονιές και τα κοινωνικά στρώματα και όχι μόνο σε περιβάλλοντα χαμηλότερης κοινωνικο-οικονομικής στάθμης, από άνδρες ξένους ή μετανάστες με πολιτισμικό υπόβαθρο που θέλει τη γυναίκα υποδεέστερη.
Στις μικρές και κλειστές κοινωνίες, όπου όλοι γνωρίζουν τους άλλους οι γυναίκες που κακοποιούνται είναι πιο δύσκολο να μιλήσουν και να απευθυνθούν κάπου, επειδή φοβούνται το πώς θα αντιδράσει ο κοινωνικός τους περίγυρος.
Οι γυναίκες είναι δύσκολο να πάρουν την απόφαση να ζητήσουν βοήθεια επειδή σκέφτονται ότι αυτόν τον άνθρωπο τον έχουν επιλέξει, και θεωρούν ότι ευθύνονται, ενώ αυτό δεν ισχύει. Έτσι όμως, όπως αντιλαμβανόμαστε το φαινόμενο της κακοποίησης, στιγματίζουμε την ίδια την γυναίκα αντί να εστιάσουμε στο ποιος και γιατί την κακοποιεί, ώστε να αποδοθούν οι ευθύνες.
Στην έρευνα φάνηκε ότι η λειτουργία Συμβουλευτικών Κέντρων και Ξενώνων είναι απαραίτητοι για τη συμβολή στην εξάλειψη αυτής της μάστιγας που πλήττει τις γυναίκες στο πλαίσιο της πατριαρχικής δομής της κοινωνίας και της σημερινής κρίσης που εντείνει τις ανισότητες και δημιουργεί χώρο ανάπτυξης της βίας.
Τι προσεφέρουν οι κοινωνικές αυτές δομές αφού έχουμε τη τύχη να λειτουργεί ένας ξενώνας στη περιοχή μας. Η Πολιτεία με τις Δομές Στήριξης των Κακοποιημένων Γυναικών που περιλαμβάνουν Ξενώνες Φιλοξενίας και Συμβουλευτικά Κέντρα σε όλη την Ελλάδα, προσπαθεί να δημιουργήσει ασφαλείς χώρους διαμονής για τις γυναίκες – θύματα βίας και τα παιδιά τους, να τις ενδυναμώσει ώστε για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν την κατάστασή τους και να καταπολεμήσει όλες τις μορφές βίας κατά των γυναικών και των παιδιών τους.
Οι Ξενώνες Φιλοξενίας που λειτουργούν, και τα Συμβουλευτικά Κέντρα στις Πρωτεύουσες των Περιφερειών, αποτελούν δράση της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων και παρέχουν υπηρεσίες όχι μόνο υποστήριξης των γυναικών – θυμάτων βίας αλλά και προσεφέρουν στην ευαισθητοποίηση, την πρόληψη, καθώς και την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών σε Περιφερειακό επίπεδο.
Σήμερα μειώνονται τα κονδύλια για την κοινωνική πολιτική, αλλά ακόμα και εκεί που υπάρχουν χρηματοδοτήσεις λόγω ΕΣΠΑ, το ασφυκτικό και αντιφατικό νομικό πλαίσιο εμποδίζει την αξιοποίησή τους.
Είναι απαραίτητο όμως να αναβαθμιστούν οι δομές των κοινωνικών δομών που ήδη υπάρχουν αλλά και να δημιουργηθούν νέες, όπου χρειάζεται, ώστε να δώσει ανάσα και ελπίδα σε γυναίκες που έχουν ανάγκη από στήριξη. Η μέχρι σήμερα εμπειρία από τη λειτουργία αυτών των δομών είναι πολύ θετική. Όσο αυτές γίνονται γνωστές στις γυναίκες τόσο αυξάνεται η χρήση των υπηρεσιών τους.
Η τοπική αυτοδιοίκηση αποτελεί το πιο πρόσφορο έδαφος για την ενθάρρυνση των γυναικών να συμμετέχουν στην διαμόρφωση των κανόνων διαβίωσης στην πόλη τους και την επίλυση προβλημάτων που συνδέονται με την καθημερινότητά τους, όπως είναι, η υγεία, η κοινωνική πρόνοια και η φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων, η μετακίνηση των πολιτών, η ατμοσφαιρική ρύπανση, κ.ά.
Η δημιουργία και η οργάνωση υποδομών σε τοπικό επίπεδο, αποτελούν ουσιαστικό παράγοντα που καθορίζει τον τρόπο και τον βαθμό χρήσης τους από τις γυναίκες.
Η εμπειρία των δομών κοινωνικής στήριξης δημιουργεί την ανάγκη συνεργασίας των Δήμων και της Περιφέρειας με γυναικείες Οργανώσεις που έχουν στελέχη και τεχνογνωσία.
Επομένως η λειτουργία των Δομών και Υπηρεσιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς όφελος των γυναικών και για την καταπολέμηση της Βίας βοηθά στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ανταπόκρισης της τοπικής κοινότητας στην υποστήριξη των γυναικών που υφίστανται κάθε είδους βία και κακοποίηση, απειλούνται ή γενικά χρειάζονται στήριξη.
*Της Αναστασίας Παμουκτσόγλου, Δρ. Κοινωνιολογίας Εκπαίδευσης . Γ.Γ. ΕΓΕ Αχαρνών
