Ανέλαβε, σε πολύ νεαρή ηλικία, τα ηνία μιας δημοτικής επιχείρησης με πολλά χρέη. Στις βαλίτσες του κόμιζε λαμπρές σπουδές σε ελληνικά και αμερικανικά πανεπιστήμια, μαζί και την προοπτική αυστηρών και ξεκάθαρων επιλογών – επιλογές τις οποίες υποστήριζε, σε κάθε περίπτωση, με πάθος. Μιλώντας στη ΔΥΤΙΚΗ ΟΧΘΗ, ο Θεόφιλος Αφουξενίδης κλείνει τους παλιούς λογαριασμούς και αυτοσυστήνεται: αποποιείται τον ρόλο της Κασσάνδρας αλλά όχι και τις ευθύνες του, αναγνωρίζει τα προβλήματα της καθημερινότητας που περιόρισαν ασφυκτικά τα περιθώρια δράσης του, χαρακτηρίζει αλάθητο το αισθητήριο των πολιτών και αποκαλύπτει ποια «προίκα» άφησε η διοίκηση Φωτιάδη στη νέα δημοτική αρχή.
Συνέντευξη στις Άννα Χοχλάκη, Μένη Πιρπινιά
Να ξεκινήσουμε πηγαίνοντας τέσσερα χρόνια πίσω, μια και φανταζόμαστε ότι είστε έτοιμος να κάνετε τον απολογισμό σας. Τι πήγε καλά και τι δεν πήγε καλά, όλο αυτό το διάστημα – και μιλάμε συνολικά για το Δήμο.
Δεν μπορώ να σας απαντήσω ως αντιδήμαρχος Οικονομικών, διότι ήμουν μόνο ενάμιση μήνα…
Όχι σαν αντιδήμαρχος Οικονομικών αλλά ως ένας άνθρωπος που αυτά τα τέσσερα χρόνια είχε διοικητικές θέσεις…
Θα έλεγα ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα του Δήμου ήταν η τάξη και όταν δεν υπάρχει τάξη, δεν υπάρχει τίποτα. Όταν παραλάβαμε δεν είχαμε να αντιμετωπίσουμε μόνο τους απλήρωτους εργαζόμενους και τα πολλά χρέη αλλά και τη διαπίστωση ότι δεν υπήρχε τάξη. Το μόνο που ξέραμε ήταν πως ο Δήμος είχε 280 μόνιμους υπαλλήλους σε συγκεκριμένες θέσεις. Σε όλα τα υπόλοιπα, νομικά πρόσωπα, επιχειρήσεις, υπήρχε χάος. Αυτό, λοιπόν, μέχρι να συνέλθουμε και να το οργανώσουμε, όπως έπρεπε, μας πήρε δυο χρόνια. Επί 2 χρόνια, κυρία Πιρπινιά, δεν ασχολούμαστε με τίποτα άλλο, παρά μόνο με τους εργαζόμενους.
Γιατί, όμως, κ. Αφουξενίδη;
Γιατί δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς. Γιατί κάθε φορά που λέγαμε ότι λύσαμε τα ζητήματα, προέκυπταν νέα. Από τη μια ο Κώδικας που έλεγε να περάσουν οι εργαζόμενοι στο Δήμο, από την άλλη η επίτροπος που δεν το ενέκρινε και εμείς να πρέπει να πάμε στο ελεγκτικό συνέδριο, για να κοιτάξουμε ξανά το θέμα. Ένα συνεχές μπρος – πίσω. Αντιλαμβάνεστε ότι ένας Δήμαρχος, όσο καλή θέληση και αν έχει να προχωρήσουν τα έργα, όταν το σπίτι του «καίγεται», κοιτάζει να σώσει πρώτα αυτό. Υπήρχαν περισσότεροι από 2 χιλιάδες εργαζόμενοι στο Δήμο, αριθμός τεράστιος. Και βέβαια, σε καμία περίπτωση δεν φταίνε οι εργαζόμενοι. Μακάρι, σε ένα Δήμο να υπήρχαν και 10 χιλιάδες υπάλληλοι. Απαραίτητη προϋπόθεση όμως ήταν να υπήρχαν και οι θέσεις εργασίας, μέσα από τις οποίες αυτοί οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να παράξουν έργο. Στην προκειμένη περίπτωση, υπήρχαν π.χ. 150 εργαζόμενοι να κόβουν κλαδιά…
Το γεγονός όμως ότι ασχοληθήκατε τόσο πολύ με τα του Δήμου, έχει να κάνει και με το πολιτικό κόστος, κ. Αφουξενίδη. Και μια δημοτική αρχή που σκέφτεται το πολιτικό κόστος δημιουργεί αυτόματα τροχοπέδη στο να ασκήσει διοίκηση…
Όποιος πει ότι δεν σκέφτεται το πολιτικό κόστος, κα Πιρπινιά, για μένα είναι ο μεγαλύτερος ψεύτης. Όλοι το σκέφτονται. Ξέρετε, όταν έχεις απέναντι σου 2 χιλιάδες ανθρώπους, δεν μπορείς να μην το μετρήσεις και αυτό. Αλλά, τουλάχιστον, στη δική μας διοίκηση, πιστέψτε με, δεν είχε τόσο βαρύνουσα σημασία όση νομίζετε. Σε εμάς μετρούσε ότι είχαμε απέναντί μας ανθρώπινες ζωές, ένα κομμάτι της κοινωνίας μας, του οποίου το πρόβλημα έπρεπε να λύσουμε. Δεν έχει σημασία αν δεν το είχαμε δημιουργήσει εμείς. Εμείς κληθήκαμε να το αντιμετωπίσουμε και έπρεπε να το κάνουμε άμεσα, διότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν οι πρώτοι που βλέπαμε κάθε πρωί και οι τελευταίοι κάθε μεσημέρι. Όταν τους λέγαμε καλημέρα, εκείνοι δεν μπορούσαν να απαντήσουν το ίδιο, γιατί ήταν απλήρωτοι 11 μήνες. Έπρεπε, λοιπόν, να λύσουμε το εργασιακό τους.
Θεωρείτε ότι το γεγονός πως ρίξατε βάρος στο εργασιακό ζήτημα και αφήσατε πίσω τα έργα, στη ζυγαριά των εκλογών μέτρησε εναντίον σας;
Ναι, δεν το αποκλείω. Και θα σας έλεγα, ειλικρινά, ότι δεν αδικώ όσους πιθανόν σκέφτηκαν έτσι. Είναι γεγονός ότι εμπλακήκαμε στην καθημερινότητα και χάσαμε σημαντικό χρόνο. Αλλά σας επαναλαμβάνω, επρόκειτο για ανθρώπινες ψυχές, τις οποίες δεν μπορούσαμε να αφήσουμε στην τύχη τους. Και με τις ανθρώπινες ψυχές, δεν παίζεις, κα Χοχλάκη.
Πολλές φορές, όλοι όσοι διοικούσατε, μιλούσατε για έλλειψη εσόδων, για οικονομική δυσπραγία και εκφράζατε παράπονα για πόρους που δεν έρχονταν από το κράτος. Προσωπικά, θεωρώ ότι πράγματι υπήρχε πρόβλημα αλλά αναρωτιέμαι: μέσα στις υποχρεώσεις μιας διοίκησης δεν είναι να δημιουργεί και να ανακαλύπτει νέες πηγές εσόδων, αντί να περιμένει μόνο από το κράτος;
Εκτιμώ ότι πάντα υπάρχουν πηγές εσόδων, κα Πιρπινιά, το θέμα είναι πως μπορείς κάθε φορά να τις χρησιμοποιήσεις προς όφελός σου. Για παράδειγμα, τις βεβαιώσεις στα δημοτικά τέλη όσον αφορά στις μεγάλες ΔΕΚΟ, όπως είναι ΔΕΗ, ΟΣΕ κ.λ.π., είχαμε πει ότι θα τις προχωρήσουμε από την αρχή της θητείας μας. Για διάφορους λόγους, κυρίως γραφειοκρατικούς, καθυστερήσαμε σημαντικά να το κάνουμε. Και επειδή, ακριβώς, καθυστερήσαμε δεν τις εισπράξαμε κιόλας. Έχουν μείνει, όμως, για την επόμενη δημοτική αρχή, όπως έχει μείνει και η είσπραξη πολλών ακόμα εσόδων. Για παράδειγμα, από το καζίνο, ο Δήμος Αχαρνών έχει ακόμα να εισπράξει 3.800.000 ευρώ. Εμείς εισπράξαμε 7 εκατομμύρια ευρώ και μένουν τα υπόλοιπα.
Γιατί δεν εισπράξατε, εσείς, αυτά τα έσοδα που λέτε ότι υπάρχουν;
Γιατί, σας είπα, κάποια καθυστέρησαν να βεβαιωθούν και δεν προλάβαμε να τα πάρουμε.
Μια πολύ κακή στιγμή στην Κοινωφελή Επιχείρηση την οποία διοικούσατε, ήταν η πτώχευσή της. Το γιατί φτάσατε μέχρι εκεί, είναι γνωστό. Η ερώτησή μου είναι: γιατί δεν το είχατε προβλέψει;
Το χρέος που παραλάβαμε από τη ΔΕΑΔΑ, κα Πιρπινιά, ήταν 22 εκατομμύρια ευρώ. Όταν το διαπίστωσα, το πρώτο πράγμα που είπα στο Δήμαρχο, ήταν ότι αυτή η επιχείρηση θα πάει για πτώχευση. Δεν ήμουν Κασσάνδρα, ούτε μάντης αλλά φοβόμουν ότι κάποιος από τους προμηθευτές θα την πτώχευε. Οι λογαριασμοί ήταν δεσμευμένοι, δεν είναι Δημόσιο για να μην κινηθούν άλλες διαδικασίες, οπότε ο κίνδυνος υπήρχε πάντα. Ο Δήμαρχος ήταν της άποψης να μπούμε στη διαδικασία των ρυθμίσεων και σιγά – σιγά να εξοφλήσουμε τις υποχρεώσεις της. Η αλήθεια είναι, ότι τα δυο πρώτα χρόνια δεν υπήρχε αυτή η οικονομική κρίση. Ναι μεν, τα έσοδα ήταν περιορισμένα αλλά έμπαιναν κάποια χρήματα. Πιστέψαμε, λοιπόν, ότι αφού νοικοκυρεύαμε την επιχείρηση – μην ξεχνάτε ότι έφυγαν οι συμβασιούχοι, έγιναν οι επαφές με προμηθευτές για ρύθμιση – θα μπορούσαμε να ανταποκριθούμε. Στον συγκεκριμένο προμηθευτή που μας οδήγησε στην πτώχευση, η επίτροπος δεν επέτρεψε να πληρωθεί, γιατί δεν υπήρχαν τα νόμιμα παραστατικά, αλλά μόνο μια επιταγή.
Έγιναν, σε κάθε περίπτωση, οι κατάλληλοι χειρισμοί, για να μην οδηγηθείτε στην πτώχευση;
Προφανώς και δεν έγιναν, αλλά αυτοί οι χειρισμοί αφορούσαν κυρίως νομικά θέματα.
Αντιλαμβάνεστε ότι φέρετε και προσωπική ευθύνη…
Ασφαλώς, κα Πιρπινιά, δεν αφήνω απέξω τον εαυτό μου. Σας ξαναλέω, πάντως, ότι προσωπικά πίστευα πως θα έπρεπε να είχε κλείσει η ΔΕΑΔΑ από την αρχή και να είχε δημιουργηθεί μια νέα επιχείρηση αλλά δεν εισακούστηκα. Κοιτάξτε, δεν πτωχεύσαμε εμείς την επιχείρηση, δεν δημιουργήσαμε χρέη 20 και πλέον εκατομμυρίων ευρώ. Όμως, από τη στιγμή που το αναλάβαμε, έπρεπε να είχαμε βάλει μαχαίρι από την αρχή.
Ναι, αλλά στην περίπτωση της πτώχευσης, οι προμηθευτές θα είχαν πρόβλημα να πάρουν τα λεφτά τους…
Γιατί, με τη ΔΕΤΕΔΑ τι έγινε, δηλαδή; Όλοι οι προμηθευτές έχουν κινηθεί δικαστικά. Κοιτάξτε, ο Κώδικας ήταν σαφής: κλείστε την επιχείρηση, μεταφέρετε το προσωπικό στο δήμο και ανοίξτε νέες κοινωφελείς ή μετατρέψτε τις ήδη υπάρχουσες. Αλλά στην πραγματικότητα, μετατρέπεις μια υγιή επιχείρηση που έχει ελάχιστο χρέος και όχι μια επιχείρηση που έχει πάνω χρέος από 20 εκατομμύρια ευρώ.
Φαντάζομαι, πάντως, ότι η απόφαση για πτώχευση, είναι μια απόφαση που κανείς δήμαρχος δεν μπορεί να λάβει ελαφρά τη καρδία…
Εννοείτε, η απόφαση για κλείσιμο της επιχείρησης, γιατί δεν ήταν απόφαση δημάρχου να πτωχεύσει η επιχείρηση αλλά απόφαση δικαστηρίου…
Ναι, έχετε δίκιο, εννοώ η απόφαση για λύση και εκκαθάριση…
Ασφαλώς, είναι δύσκολη απόφαση για κάθε δήμαρχο, η λύση μιας δημοτικής επιχείρησης. Τη γνώμη μου, όμως, σας την είπα λίγο πριν. Δεν θα ήταν σίγουρα ευχάριστο αλλά ίσως και να αποτελούσε τελικά την καλύτερη από τις χειρότερες λύσεις. Ούτε η απόφαση για το κλείσιμο της ΔΕΤΕΔΑ πάρθηκε ελαφρά τη καρδιά αλλά η επιχείρηση χρωστούσε 25 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία δεν θα μπορούσε ποτέ να αποπληρώσει. Στην περίπτωση της ΔΕΤΕΔΑ, οι προμηθευτές πήγαν δικαστικά και αρχίζουν να δικαιώνονται.
Έχει παραλάβει κάποια «προίκα» από εσάς η νέα δημοτική αρχή;
Δεν έχει να λύσει εργασιακά προβλήματα, κα Χοχλάκη. Όλες οι εργασιακές συμβάσεις είναι μόνιμο και αορίστου χρόνου προσωπικό, εξειδικευμένο και άρτιο, που μπορεί να κάνει δουλειά.
Ο Σωτήρης Ντούρος είπε ότι ο νέος Δήμος μπαίνει «μέσα» κάθε μήνα περισσότερο από 1 εκατομμύριο ευρώ…
Εγώ νομίζω ότι τα έσοδα με τα έξοδα του Δήμου μπορούν να είναι από εδώ και πέρα ισοσκελισμένα. Τα δυο προηγούμενα χρόνια, τα έσοδα στο Δήμο ήταν πολύ μειωμένα και παρόλα αυτά δεν επιβαρύναμε τους πολίτες με αυξήσεις τελών. Η νέα δημοτική αρχή έχει περισσότερα από 4.500.000 ευρώ ανείσπρακτα τέλη από τον ΟΣΕ και την Αττική οδό, που εμείς για πρώτη φορά επιβάλλαμε, τα οποία πλέον έχουν ωριμάσει. Κάναμε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να βεβαιώσουμε αυτά τα έσοδα, τα οποία μπορεί πλέον να τα εισπράξει η νέα δημοτική αρχή. Υπάρχει και το υπόλοιπο ανείσπρακτο από το καζίνο 3.800.000 ευρώ.
Πόσα χρωστά ο Δήμος;
Η διοίκηση Φωτιάδη παρέλαβε 48 εκατομμύρια ευρώ δάνεια από τους προκατόχους της. Εμείς πήραμε 2 δάνεια για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Το ένα 10 εκ. ευρώ για αποπληρωμή 1800 και πλέον εργαζομένων, τον Ιούλιο του 2007, με ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ.. Το δεύτερο, ύψους 18.732.000 ευρώ, αφορούσε στην αποζημίωση συνδημοτών μας για απαλλοτριωμένες εκτάσεις που έφεραν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις.
Ασκούσατε πιέσεις όλα αυτά τα χρόνια;
Φοβερές. Για παράδειγμα, πιέσαμε πολύ για το θέμα του Ολυμπιακού Χωριού. Είχαμε μια πόλη 10 χιλιάδων κατοίκων επιπλέον, χωρίς να παίρνουμε χρήματα από τους ΚΑΠ. Μόνο 29 χιλιάδες ευρώ από τη ΔΕΗ ως ανταποδοτικά τέλη. Μάλιστα, υπάρχει σύμφωνη γνώμη της ΚΕΔΚΕ για αναπροσαρμογή των τελών στις Αχαρνές, ακριβώς για το Ολυμπιακό χωριό. Έπειτα, επί δικής μας διοίκησης, βεβαιώσαμε πάνω από 300 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα σε τέλη για οικόπεδα κυρίως βιομηχανιών.
Κάνοντας έναν προσωπικό απολογισμό θα μπορούσατε να πείτε…
Θα μπορούσα να πω ότι ως αντιδήμαρχος Οικονομικών τον τελευταίο ενάμισι μήνα, άφησα τη μισθοδοσία και τις ασφαλιστικές εισφορές του προσωπικού πληρωμένες, στην ΚΕΠΕΔΑ τακτοποιήθηκαν αρκετές οφειλές, άφησα τους προμηθευτές σε ένα καλό σημείο και ένα υπόλοιπο 400 χιλιάδων ευρώ στα ταμεία του Δήμου, συν τα Νομικά Πρόσωπα. Επιπλέον, η μισθοδοσία του Δήμου για τις 15 Γενάρη είναι τακτοποιημένη, υπάρχει έγγραφο της ΔΕΗ ότι θα στείλει τα χρήματα εγκαίρως, πράγμα που έγινε και εισπράχτηκαν τα χρήματα, ακόμα και η μισθοδοσία για τέλος του μήνα είναι τακτοποιημένη με βάση τα έσοδα που αναμένονται. Από εκεί και πέρα, αυτή τη στιγμή, δυο βρεφονηπιακοί σταθμοί δημοπρατούνται ενώ άλλα δυο σχολεία αναμένεται να δημοπρατηθούν μέσα στον Μάρτιο. Ο Δήμος έχει συνέχεια και έργα που έχει ξεκινήσει η προηγούμενη αρχή, τα εισπράττει η επόμενη. Στην πραγματικότητα, τα εισπράττει ο δημότης και αυτό είναι τελικά που μετράει.
Γιατί οι δημότες, κ. Αφουξενίδη, δεν πείστηκαν να ψηφίσουν τη δική σας παράταξη;
Γιατί ο δημότης, ο κάθε δημότης, δεν μπορεί να δει τα χαρτιά, βλέπει τα έργα. Δεν μπορεί να ξέρει τι ενέργειες κάναμε για το κάθε τι, δεν βλέπει τις μελέτες. Δυστυχώς, σκαλώσαμε στη γραφειοκρατία και δεν προλάβαμε να μετατρέψουμε αυτές τις μελέτες σε έργα. Από εκεί και πέρα, ο κόσμος έχει το αισθητήριο και το κριτήριό του. Μετά από τέσσερα χρόνια θα φανεί αν αυτό το κριτήριο ήταν αλάθητο ή όχι.
Η θητεία σας συνδέθηκε με αξιόλογα πολιτιστικά γεγονότα. Υπήρξε ανταπόκριση από τον κόσμο;
Σε άλλα ναι, σε άλλα όχι όσο θα έπρεπε. Αυτό που προσπαθήσαμε να κάνουμε ήταν να προσφέρουμε στον κόσμο ποιοτικό θέαμα, με το λιγότερο δυνατό κόστος. Παρότι, οι εκδηλώσεις και οι θεατρικές παραστάσεις ήταν υψηλού επιπέδου, το εισιτήριο ήταν χαμηλό ή και δωρεάν. Εκείνο που προσπάθησα να εισάγω ήταν ο θεσμός των χορηγιών. Για πρώτη φορά, η επιχείρηση ασχολήθηκε με το να φέρει έσοδα πέρα από το Δήμο και απευθύνθηκε σε χορηγούς. Την πρώτη χρονιά πήγαμε πολύ καλά αλλά το 2010, λόγω και της κρίσης, υπήρξε μείωση, γεγονός λογικό. Η αλήθεια είναι ότι κάποια πράγματα θέλουν το χρόνο τους. Πιστεύω, πάντως, ότι σε κάθε περίπτωση, αυξήσαμε τις επιλογές του Δημότη για δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου του.
Κοιτάζοντας, πίσω, θα μπορούσατε να πείτε ότι κάνατε την αλλαγή;
Ναι, την κάναμε. Ξεφύγαμε από τη νοοτροπία του σπάταλου Δήμου, του Δήμου που πρέπει διαρκώς να προσλαμβάνει κόσμο για να επιβεβαιώνεται, που διογκώνει τα ελλείμματά του, αδιαφορώντας για το μέλλον του τόπου. Βάλαμε σε μια τροχιά τα οικονομικά, ρυθμίσαμε την κατάσταση, τακτοποιήσαμε τους εργαζόμενους. Γι΄ αυτό σας λέω ότι, η νέα δημοτική αρχή δεν έχει να ασχοληθεί με αυτά. Άκουσα, μάλιστα, ότι θα κάνει απογραφή, γεγονός με το οποίο συμφωνώ. Να απογράψει το προσωπικό και να το αξιοποιήσει όπως πρέπει. Έτσι μπορεί να πάει μπροστά.
Ποια θα είναι η επόμενη μέρα του Θεόφιλου Αφουξενίδη;
Κατ΄ αρχήν, στο λογιστικό-μελετητικό μου γραφείο, μέσα από το οποίο θα συνεχίσω να ασχολούμαι με τις μελέτες Δήμων. Σε πολιτικό επίπεδο, παραμένω ενεργός και παρών, θα συνεχίσω να λέω την άποψή μου, να προσπαθώ για το καλύτερο, να παλεύω για ότι θεωρώ σημαντικό για τον τόπο, να κινούμαι πάντα με γνώμονα τη συνεργασία και τη συνεχή προσπάθεια.
Σας ευχαριστούμε πολύ
Κι εγώ σας ευχαριστώ και εύχομαι καλή επιτυχία στο έργο της νέας δημοτικής αρχής, για το καλό του τόπου.
