Εξωσωματική = Δίδυμα; Μύθος!
Πολλοί από εμάς έχουμε τη λανθασμένη εντύπωση ότι, αν μια γυναίκα κάνει εξωσωματική, τότε οπωσδήποτε θα μείνει έγκυος με δίδυμα. Αυτό δεν είναι σωστό. Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες κυήσεις από εξωσωματική (τουλάχιστον 75-80%, δηλαδή 3 στις 4) είναι μονήρεις, δηλαδή με ένα μωράκι. Οι υπόλοιπες είναι πολύδυμες: κυρίως δίδυμες (με 2 μωράκια) και σε ένα πολύ μικρό ποσοστό τρίδυμες (με 3 μωράκια).
Για πολλά ζευγάρια η δίδυμη κύηση και η γέννηση διδύμων θεωρείται ‘διπλή χαρά’ και ‘ευλογία’ γιατί το ζευγάρι αποκτά 2 παιδάκια και όχι μόνο 1. Επίσης, δε θα χρειαστεί μια νέα θεραπεία για να ολοκληρώσουν την οικογένειά τους με ένα 2ο παιδί. Όμως, ιατρικά, το ιδανικό αποτέλεσμα της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι ένα (1) υγιές μωρό. Οι πιο πολλές δίδυμες κυήσεις έχουν καλή έκβαση, αλλά γενικά οι δίδυμες κυήσεις έχουν αυξημένο ρίσκο για διάφορα πιθανά προβλήματα: πρόωρος τοκετός, γέννηση νεογνών με χαμηλό βάρος σώματος, υψηλότερη πιθανότητα για αποβολή και ανάπτυξη υπέρτασης ή διαβήτη κ.ά.
Τουλάχιστον μισά (50%) από τα δίδυμα γεννιούνται πρόωρα, δηλαδή πριν τις 37 εβδομάδες κύησης, ενώ το φυσιολογικό είναι 40 εβδομάδες. Επίσης, τα δίδυμα γεννιούνται με βάρος μικρότερο κατά 800-1000 γραμμάρια από το φυσιολογικό. Όλα αυτά μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία τους βραχυπρόθεσμα (για τις πρώτες ημέρες/εβδομάδες της ζωής τους) ή και μακροπρόθεσμα.
Για όλους αυτούς τους λόγους, για την υγεία της μητέρας και του παιδιού θεωρείται προτιμότερη μια μονήρης κύηση από μια δίδυμη. Ουσιαστικά όμως, το πρόβλημα είναι οι κυήσεις με περισσότερα από 2 έμβρυα.
Οι πολύδυμες κυήσεις είναι μια γνωστή επιπλοκή της θεραπείας με εξωσωματική γονιμοποίησης που προκύπτει όταν μεταφέρονται 2 ή περισσότερα έμβρυα. Είναι γνωστό ότι το ποσοστό επίτευξης εγκυμοσύνης στην εξωσωματική αυξάνεται όσο αυξάνεται ο αριθμός των εμβρύων που μεταφέρονται. Η ισχύουσα νομοθεσία καθορίζει με ξεκάθαρο τρόπο τον αριθμό των εμβρύων που επιτρέπεται να μεταφερθούν ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας: π.χ. 1 ή 2 έμβρυα σε γυναίκες έως 35 ετών ή έως 4 έμβρυα σε γυναίκες άνω των 40. Η λογική πίσω από αυτό είναι ότι όσο μεγαλώνει η ηλικία της γυναίκας, τόσο μικραίνει η πιθανότητα επίτευξης εγκυμοσύνης.
Ο στόχος στην εξωσωματική είναι να μειωθεί των ποσοστό των πολύδυμων κυήσεων χωρίς να μειωθεί το ποσοστό επιτυχίας της θεραπείας. Αυτό επιτυγχάνεται με την ανάπτυξη εμβρύων υψηλής ποιότητας στο εμβρυολογικό εργαστήριο, δηλαδή εμβρύων με υψηλή δυναμική και αυξημένη πιθανότητα εμφύτευσης.
Σε κάθε περίπτωση, το κάθε ζευγάρι που πρόκειται να προχωρήσει σε προσπάθεια με εξωσωματική γονιμοποίηση, θα πρέπει να ενημερώνεται αναλυτικά για το ζήτημα αυτό από το γυναικολόγο αναπαραγωγής και την ομάδα του και να συζητάει διεξοδικά ως προς τον αριθμό εμβρύων προς μεταφορά, το ποσοστό επιτυχίας, το ποσοστό δίδυμης κύησης κλπ.
Το άρθρο ήταν μια προσφορά του Κέντρου Γυναικολογίας & Εξωσωματικής Γέννημα IVF, το οποίο και ευχαριστούμε θερμά.
