Το καλα αζάρ (λεϊσμανίωση) είναι από τις συχνότερα εμφανιζόμενες νόσους των σκύλων στην Ελλάδα. Μεγάλος αριθμός πεθαίνει κάθε χρόνο λόγω της ασθένειας, ενώ μεγάλος είναι και ο αριθμός των ζώων που είναι φορείς της νόσου. Η λεϊσμανίωση όμως δεν αφορά μόνο τα ζώα, αλλά δυστυχώς υπό προϋποθέσεις μπορεί να προσβάλλει και τον άνθρωπο.
Η μετάδοση της ασθένειας στο σκύλο γίνεται έμμεσα μέσω της σκνίπας του γένους Phlebotomus. Ο σκύλος νοσεί εβδομάδες ή και χρόνια μετά το νύγμα, αλλά στο διάστημα αυτό είναι φορέας και μπορεί να μεταδώσει τη νόσο στις διάφορες σκνίπες που απομυζούν αίμα από αυτόν. Οι σκνίπες κυκλοφορούν τους ζεστούς μήνες του χρόνου και τσιμπούν μόνο μετά τη δύση του ηλίου. Στην Ελλάδα τα είδη σκνίπας που κυκλοφορούν είναι κατά κανόνα ζωόφιλα και μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις τσιμπούν τον άνθρωπο. Η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη όμως φέρνει στη χώρα μας και νέα είδη σκνίπας, περισσότερο ανθρωπόφιλα.
Η νεφρική ανεπάρκεια αποτελεί και την πρώτη αιτία θανάτου ενός σκύλου που πάσχει από Λεϊσμανίωση. Η νόσος καταλήγει στο θάνατο του ζώου αν δεν χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία. Στον άνθρωπο η ασθένεια παρουσιάζεται με τέσσερις μορφές: σπλαγχνική λεϊσμανίαση, γνωστή και ως Κάλα-Αζάρ, η οποία είναι άκρως απειλητική για τη ζωή, λεϊσμανίαση βλεννογόνου, αυτο-ιάσιμη δερματική λεϊσμανίαση και μετα-Κάλα-Αζάρ δερματική λεϊσμανίαση.
Η καλύτερη αντιμετώπιση της επιδημίας αυτής είναι η πρόληψη. Αυτή συνίσταται στην εφαρμογή εντομοκτόνων και αντιπαρασιτικών κολάρων στο σκύλο, ούτως ώστε να μην μπορεί να πλησιάσει η σκνίπα. Παράλληλα, συστήνονται συχνές εξετάσεις αίματος για να γίνει έγκαιρη διάγνωση και αποτελεσματικότερη θεραπεία.
Στο Διαδημοτικό Κέντρο Περίθαλψης Αδέσποτων Ζώων (ΔΙ.ΚΕ.Π.Α.Ζ.) αντιμετωπίζεται καθημερινά το πρόβλημα της Λεϊσμανίωσης. Σε συνεργασία με την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου Κρήτης έγινε μια έρευνα για το ποσοστό των σκύλων που φέρουν τη νόσο στους δήμους μέλη του ΠΕΣΥΔΑΠ στο λεκανοπέδιο Αττικής. Πάρθηκαν δείγματα αίματος από όλα τα σκυλιά που εισέρχονταν στο Κέντρο, είτε παρουσίαζαν συμπτώματα είτε όχι. Και τις 2 χρονιές το ποσοστό των νοσούντων ζώων κυμάνθηκε στο 14 με 16 %.
Όσον αφορά τα κρούσματα Λεϊσμανίωσης στον άνθρωπο στην Ελλάδα, ο αριθμός που καταγράφεται ετησίως κυμαίνεται από 20-60 και αφορά κυρίως ανοσοκατασταλμένα άτομα. Από το 1998 έως το 2005 έχουν αναφερθεί στην Ελλάδα 291 κρούσματα σπλαγχνικής και 20 κρούσματα δερματικής λεϊσμανίασης. Ο αριθμός των κρουσμάτων του νοσήματος ποικίλλει στις διάφορες περιοχές της χώρας και συνήθως δεν υπάρχει συσχετισμός μεταξύ των κρουσμάτων στον άνθρωπο και το σκύλο.
Ο Πρόεδρος του ΠΕΣΥΔΑΠ Γρηγόρης Γουρδομιχάλης υπογράμμισε ότι τόσο το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων όσο και το Υπουργείο Υγείας πρέπει να χρηματοδοτήσουν δράσεις για τον περιορισμό του φαινομένου.
