Λίγο πριν το καμπανάκι της αυτοδιοίκησης στη χώρα μας σημάνει την αρχή μιας νέας εποχής για την πολιτεία και τους πολίτες της, ο Νομάρχης Δυτικής Αττικής Αριστείδης Αρκουδάρης, βρίσκεται αντιμέτωπος με την επόμενη πρόκληση στην πολυετή και, όχι πάντα στρωμένη με ρόδα, ενασχόλησή του με τα κοινά. Οκτώ χρόνια μετά την εκλογή του στη θέση του Νομάρχη Δυτικής Αττικής – μιας δύσκολης και γεμάτης προβλήματα περιοχής – αποφασίζει να κάνει «ταμείο», να μιλήσει για τα μεγάλα «αγκάθια» και να εκφράσει δημόσια την επιθυμία του να συνεχίσει να προσφέρει στη Περιφέρεια Αττικής…
Σχέδιο Καλλικράτης. Πώς κρίνετε το όλο εγχείρημα; Πιστεύετε ότι με την κατάργηση των Νομαρχιών θα υπάρξουν αρμοδιότητες που δεν θα μπορέσει να καλύψει η περιφερειακή διοίκηση;
Συνολικά το βρίσκω θετικό. Η διοικητική δομή της χώρας χρειαζόταν αλλαγές. Ο κατακερματισμός στην Αυτοδιοίκηση, ουσιαστικά την εμπόδιζε να παίξει έναν ισχυρό ρόλο, όπως πάντα επιθυμούσαμε. Σε όλη την Ευρώπη εξάλλου η τάση είναι να ενισχύονται οι περιφέρειες ως θεσμός χάραξης και εφαρμογής τοπικών αναπτυξιακών δράσεων. Ήταν ανάγκη αυτό να γίνει και στη χώρα μας. Βέβαια δεν πρέπει να περιμένουμε θαύματα. Τα πράγματα δεν θα αλλάξουν από τη μία μέρα στην άλλη. Πιθανόν να υπάρξουν και λάθη και αδυναμίες και έλλειψη συντονισμού στην αρχή. Συνολικά όμως, πιστεύω, είναι ένα θετικό βήμα.
Ήταν πραγματικά «ασύμφορη» οικονομικά η λειτουργία των Νομαρχιών;
Οι Νομαρχίες τα 15 χρόνια που λειτούργησαν ως αιρετοί θεσμοί προσέφεραν πολλά. Το πρόβλημα με τη λειτουργία τους δεν πιστεύω ότι ήταν τόσο το οικονομικό. Η επιλογή που έγινε, είχε να κάνει περισσότερο με την ανάγκη ενίσχυσης των Περιφερειών, όπως σας είπα ότι γίνεται σε όλη την Ευρώπη. Ακόμα και οικονομικά πάντως αν το δούμε, το ένα δις που θα εξοικονομηθεί συνολικά από το σχέδιο «Καλλικράτης», σε Δήμους και Νομαρχίες είναι πολύ σημαντικό, ειδικά την κρίσιμη περίοδο που ζούμε.
Ποια ήταν τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετώπισε από τη λειτουργία της η Νομαρχία Δυτικής Αττικής;
Από που να ξεκινήσει κανείς… Το βασικότερο πρόβλημα ήταν η περιβαλλοντική επιβάρυνση της περιοχής. Εδώ εγκαταστάθηκαν από διυλιστήρια και ναυπηγεία, μέχρι ο ΧΥΤΑ και μεγάλες βιομηχανικές μονάδες. Παράλληλα, η περιοχή δεν υποστηρίχθηκε όσο έπρεπε σε επίπεδο υποδομών, με αποτέλεσμα η υποβάθμιση να γίνει ακόμα μεγαλύτερη. Όλα αυτά τροφοδοτήθηκαν από τη στρεβλή αντίληψη ότι η Δυτική Αττική μπορεί να αποτελέσει την «πίσω αυλή της Αθήνας». Ότι ενοχλούσε το υπόλοιπο Λεκανοπέδιο το έφερναν εδώ. Και έτσι η κατάσταση επί χρόνια επιδεινώνονταν συστηματικά.
Και έχουμε, λοιπόν, βιομηχανίες, απόβλητα, διυλιστήρια, Χαλυβουργική, Πετρόλα, μαζί με την αντίληψη περί «πίσω αυλή της Αθήνας». Όμως ποιοι και γιατί επέτρεψαν να γίνει η Δυτική Αττική «η πίσω αυλή της Αθήνας»;
Ήταν η εύκολη λύση για την κεντρική εξουσία. Εκμεταλλεύτηκαν το γεγονός ότι πολιτικά εμείς, λόγω μεγέθους, δεν ήμασταν πολύ ισχυροί κι έτσι φόρτωναν εδώ ότι ενοχλούσε. Μην ξεχνάτε ότι ως το 1994 δεν υπήρχε καν αιρετή Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, να αντιστέκεται και να διεκδικεί. Η αλήθεια πάντως είναι ότι τα τελευταία χρόνια η κατάσταση έχει βελτιωθεί. Και αυτό δεν το λέω για να ευλογήσω τα γένια μου, αλλά πραγματικά τόσο σε επίπεδο υποδομών, όσο και σε επίπεδο διεκδικήσεων η κατάσταση έχει βελτιωθεί θεαματικά.
Τι μπόρεσε, μέσα από τις αρμοδιότητες που της δόθηκαν, να προσφέρει η Νομαρχία στη Δυτική Αττική;
Θα σας έλεγα ότι πετύχαμε πολλά. Καταρχάς, βελτιώσαμε εντυπωσιακά τα δίκτυα υποδομών μας. Δημιουργήσαμε καλύτερους δρόμους, κάναμε σημαντικά αντιπλημμυρικά έργα, προχωρήσαμε σε διανοίξεις ρεμάτων, από τα οποία η περιοχή μας υπέφερε. Κάναμε πολλές αναπλάσεις σε κεντρικά σημεία των πόλεων της δυτικής Αττικής στηρίζοντας το έργο των Δήμων της περιοχής. Εδώ στα Λιόσια, βλέπετε να υλοποιείται το έργο της επέκτασης της Δυτικής Περιφερειακής του Αιγάλεω, το οποίο αλλάζει όλη την περιοχή. Επίσης, έγιναν πολλά έργα οδοποιίας, όπως η Μ. Αλεξάνδρου, Προμηθέως και Μεγαρίτου και πολλά άλλα. Υλοποιούμε, επίσης, ένα από τα σημαντικότερα έργα που έγιναν ποτέ στην Δυτική Αττική, το έργο της αποχέτευσης του Θριασίου. Εσείς, που είστε δημοσιογράφος, πόσα χρόνια θυμάστε ότι συζητούσαμε γι’ αυτό; Σήμερα γίνεται πράξη χάρη στη Νομαρχία. Πολύ σημαντική ήταν επίσης η προσπάθεια Τουριστικής Προβολής που κάναμε, προβάλλοντας τις φυσικές ομορφιές και τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής μας, δείχνοντας έτσι μια άλλη εικόνα της Δυτικής Αττικής.
Για το περιβάλλον της Δυτικής Αττικής, τι έχει γίνει κ. Αρκουδάρη;
Σε όλους τους τομείς κάναμε βήματα μπροστά. Θα σας πω ότι στα ζητήματα του περιβάλλοντος πρωταγωνιστήσαμε σε μια σειρά διεκδικήσεων, αποτρέποντας ρυπογόνες εγκαταστάσεις στην περιοχή μας και επιβάλλοντας αυστηρά πρόστιμα σε όσους ρυπαίνουν. Να σας θυμίσω, επίσης, ότι η Νομαρχία μας διεθνοποίησε το ζήτημα του ΧΥΤΑ επιδιώκοντας την οριστική επίλυση του προβλήματος.
Ας μείνουμε λίγο στο θέμα της Χωματερής και να σας ρωτήσω ποια λάθη έχουν γίνει διαχρονικά στη λειτουργία της;
Όλη η ιστορία της χωματερής είναι γεμάτη λάθη. Ήταν λάθος να υπάρχει ένας μόνο ΧΥΤΑ για όλη την Αττική. Ήταν λάθος ο τρόπος διαχείρισης απορριμμάτων που επελέγη, καθώς εμείς συνεχίζαμε την ταφή απορριμμάτων, την ώρα που σε όλη την Ευρώπη είχαν βρει νέες πιο φιλικές στο περιβάλλον μεθόδους. Ήταν λάθος η αδράνεια της πολιτείας, η οποία έβλεπε τον ΧΥΤΑ σιγά-σιγά να φτάνει σε σημείο κορεσμού και δεν έκανε τίποτα για να προλάβει την κατάσταση. Και αν θέλουμε να τα λέμε όλα, ήταν λάθος και της τοπικής κοινωνίας, η οποία ανέχθηκε κάποιες καταστάσεις επειδή εισέπραττε κάποια οικονομικά οφέλη, παραβλέποντας τις μακροχρόνιες συνέπειες.
Τι έκανε η Νομαρχία για τη χωματερή;
Εμείς, ως Νομαρχία, προσφύγαμε στην ΕΕ και διεθνοποιήσαμε το θέμα καλώντας την να παρέμβει. Και πιστεύω ότι ένας από τους λόγους που η κατάσταση σήμερα έχει κάπως βελτιωθεί είναι η πίεση που ασκήθηκε χάρη και στη δική μας παρέμβαση. Το ζήτημα όμως δεν θα λυθεί αν δεν προχωρήσουμε άμεσα σε χωροθέτηση και λειτουργία και άλλων ΧΥΤΑ, εκτός Δυτικής Αττικής, ώστε να πάψουμε να σηκώνουμε μόνοι μας το βάρος της διαχείρισης των απορριμμάτων όλου του λεκανοπεδίου.
Πολύς λόγος έγινε για το νέο κτήριο της Νομαρχίας. Ήταν αναγκαίο έργο, κ. Αρκουδάρη; Και αναφέρομαι στους παρόντες καιρούς…
Ναι, ήταν. Και τα οφέλη θα είναι μεγάλα. Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι παρά το ότι η Νομαρχία καταργείται, οι περισσότερες υπηρεσίες της παραμένουν και θα ενταχθούν στην Περιφέρεια Αττικής. Άρα, οι ανάγκες στέγασης υπάρχουν. Πάμε στα οφέλη λοιπόν. Οι πολίτες θα εξυπηρετούνται από ένα διοικητικό κέντρο και όχι από 14 διάσπαρτα κτίρια, όπως συμβαίνει σήμερα. Επίσης, το κτήριο θα περιλαμβάνει χώρους εκδηλώσεων, που θα διατίθεται στην τοπική κοινωνία. Οι εργαζόμενοι θα δουλεύουν σε πολύ καλύτερο χώρο, σε ένα σύγχρονο κτίριο, και φιλικό προς το περιβάλλον. Η δε Νομαρχία θα εξοικονομήσει ένα μεγάλο ποσό που δίνεται σήμερα σε ενοίκια και φτάνει στα 1,2 εκατ. ευρώ. Έτσι, το ελληνικό δημόσιο θα αποκτήσει ένα περιουσιακό στοιχείο τεράστιας αξίας. Και επιτρέψτε μου εδώ να ξεκαθαρίσω μερικά πράγματα, διότι κάποιοι έχουν παραπληροφορήσει τον κόσμο. Το κτήριο θα γίνει σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε δωρεάν στη Νομαρχία από την εταιρεία ΤΙΤΑΝ Α.Ε., για αυτό ακριβώς το σκοπό και αν αυτό δεν υλοποιηθεί εντός συγκεκριμένου χρόνου, η δωρεά θα ανακληθεί. Η εμπορική αξία του οικοπέδου ξεπερνά τα 12 εκατομμύρια ευρώ. Μιλάμε συνεπώς για μια απολύτως επωφελή κίνηση από πλευράς της Νομαρχίας, η οποία θα βελτιώσει την εξυπηρέτηση των πολιτών της Δυτικής Αττικής και παράλληλα θα προσδώσει ένα σημαντικό περιουσιακό στοιχείο στο κράτος. Αυτό κάποιοι δεν μπόρεσαν να το καταλάβουν και υπονόμευσαν το έργο λέγοντας αθλιότητες. Ευτυχώς το Νομαρχιακό Συμβούλιο είχε άλλη άποψη και έτσι ομόφωνα ενέκρινε όλες τις σχετικές αποφάσεις.
Τι θέλατε οπωσδήποτε να κάνατε και δεν το προλάβατε;
Ασφαλώς και θα μπορούσαμε να κάνουμε περισσότερα. Σε κάποια πράγματα θα ήθελα να έχουμε κινηθεί πιο γρήγορα ώστε πολλά από τα έργα που σας ανέφερα, να έχουν ήδη πραγματοποιηθεί. Θα ήθελα να έχουμε χωροθετήσει δυο μεγάλα υπερτοπικά πάρκα σε περιοχές που έχουν αποκατασταθεί από τη διαχείριση απορριμμάτων. Θα ήθελα να έχουμε προβάλει ακόμα περισσότερο τις φυσικές ομορφιές της περιοχής μας, ώστε να στηρίξουμε περαιτέρω την τοπική μας ανάπτυξη, όπως και να αναδείξουμε παραπέρα τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής, τα μνημεία της, τα μοναστήρια και τις εκκλησίες της. Όμως όλα αυτά δεν ήταν εύκολα, διότι συχνά μπλέκεις στη γραφειοκρατία χωρίς να το επιθυμείς. Και η Νομαρχία ως θεσμός δεν είχε τις αρμοδιότητες και τους πόρους να δρομολογεί από μόνη της μεγάλα θέματα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το αναμφισβήτητο είναι ότι επί των ημερών μας η περιοχή πήγε μπροστά. Η Δυτική Αττική σε όλους τους τομείς έγινε καλύτερη. Και νομίζω ότι αυτό είναι το βασικό στοιχείο που κρίνει κάθε πολιτικό πρόσωπο.
Τι ρόλο θα επιλέξει ο Αριστείδης Αρκουδάρης την επόμενη μέρα του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ;
Αυτό που επιθυμώ είναι να συνεχίσω να προσφέρω στη Δυτική Αττική και τους πολίτες της. Τα χρόνια αυτά δρομολογήσαμε μια σειρά από μεγάλα έργα, τα οποία σήμερα βρίσκονται σε κρίσιμη φάση. Πιστεύω ότι θα μου δοθεί η δυνατότητα να τα δω να ολοκληρώνονται στο επόμενο διάστημα, συμβάλλοντας σ’ αυτή την κατεύθυνση με διακριτό ρόλο στον νέο θεσμό της Περιφέρειας.
Σας ευχαριστώ πολύ
Εγώ σας ευχαριστώ