KARTERIS KENTRIKIKARTERIS KENTRIKI

ΦΥΛΗ

Οχυρώνονται ολοκληρωτικά από τις πλημμύρες τα Άνω Λιόσια – Η ιστορία, τα γεγονότα, τα αντιπλημμυρικά έργα και η τεράστια σημασία τους

22/01/2025 10:39
Ανανεώθηκε 22/01/2025 10:41
8 '
(ΕΡΕΥΝΑ): Οχυρώνονται ολοκληρωτικά από τις πλημμύρες τα Άνω Λιόσια - Η ιστορία, οι πρωταγωνιστές, τα αντιπλημμυρικά έργα και η τεράστια σημασία τους
ΕΛΤΑΕΛΤΑ
ΙΝΕΠΑΚΙΝΕΠΑΚ
Το 1998, η οδός Αιγαίου Πελάγους στα Άνω Λιόσια, έγινε ίσως ο… διασημότερος δρόμος. Αν και ελάχιστοι, γνώριζαν που βρισκόταν, στα δελτία ειδήσεων και τις εφημερίδες της περιοχής έγινε… viral, καθώς σε κάθε βροχή “εξαφανιζόταν” κυριολεκτικά από το τοπίο.

Ήταν Μάρτιος του 1998, όταν ο τρίχρονος Θοδωρής Μαραντίδης βγήκε με βάρκα από το σπίτι του στη Λίμνη Άνω Λιοσίων, τρομοκρατημένος, στην αγκαλιά των ανδρών της ειδικής μονάδας αντιμετώπισης καταστροφών. Τα νερά από τη σφοδρή καταιγίδα που είχε πλήξει στην περιοχή, είχαν πλημμυρίσει το σπίτι του. 

LOUMAKIS ORIZONTIALOUMAKIS ORIZONTIA
TELETES THOMAS ORIZONTIATELETES THOMAS ORIZONTIA

Τότε, η οδός Αιγαίου Πελάγους στα Άνω Λιόσια, έγινε ίσως ο… διασημότερος δρόμος. Αν και ελάχιστοι, γνώριζαν που βρισκόταν, στα δελτία ειδήσεων και τις εφημερίδες της περιοχής έγινε… viral, καθώς σε κάθε βροχή “εξαφανιζόταν” κυριολεκτικά από το τοπίο.

Δεν ήταν, ωστόσο, η πρώτη φορά που η περιοχή πλημμύριζε. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία κάτοικοι της περιοχής θυμούνται τη νεροποντή τον Νοέμβριο του 1961, με τίμημα δέκα ανθρώπινες ζωές. Αλλά και τον Νοέμβριο του 1987, σε μια σφοδρή νεροποντή, πλημμύρισαν υπόγεια και σπίτια. 

Από το 1994… 

Τον Φεβρουάριο του 1994, από τη συνεχή – επί 11 ώρες – νεροποντή που έπληξε το λεκανοπέδιο, στα Άνω Λιόσια έμειναν άστεγες περίπου 100 οικογένειες. Τον ίδιο χρόνο και αφού μπήκε στο σχέδιο η περιοχή, ο πρώην δήμαρχος Νίκος Παπαδήμας έφτιαξε δευτερεύοντες δρόμους και αγωγούς, δαπανώντας 2 δισ. δραχμές. Την κατασκευή του κεντρικού αγωγού – στον οποίο θα κατέληγαν τα νερά – δεσμεύτηκε ότι θα τη φτιάξει το κράτος.

Λίγες ημέρες μετά την καταστροφική πλημμύρα του 1994, ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ εξήγγειλε την κατασκευή μεγάλου αντιπλημμυρικού έργου στην περιοχή, το οποίο δεν προχώρησε όπως θα έπρεπε. Έτσι, το 1997, με τις πλημμύρες, τα Άνω Λιόσια μετατράπηκαν πάλι σε λίμνη.

Το 1998, αποτέλεσε χρονιά ορόσημο, αφού οι πολίτες βίωσαν ανεπανάληπτες εικόνες και η περιοχή της Λίμνης θύμιζε κάτι από το ναυάγιο του Τιτανικού. Εκεί  καταποντίστηκαν και οι δεσμεύσεις της κεντρικής πολιτείας για την κατασκευή του αντιπλημμυρικού, αφού τέσσερα χρόνια μετά τις εξαγγελίες, μόνο 480, από τα 1.800, μέτρα του κεντρικού αγωγού είχαν κατασκευαστεί.

Σε εκείνη την πλημμύρα, πολλοί θυμούνται κατοίκους να βγαίνουν κολυμπώντας από τα σπίτια τους, καταδρομείς με λέμβους να μεταφέρουν τους ανθρώπους, βατραχανθρώπους να ψάχνουν μέσα στα νερά. Περισσότεροι από χίλιοι άνθρωποι έχασαν τις περιουσίες τους, 4.000 και πλέον στρέμματα κατοικημένης γης έγιναν λίμνη λάσπης, καμιά εκατοστή αναγκάστηκαν να μένουν στα ξενοδοχεία που είχε μισθώσει ο Δήμος Άνω Λιοσίων. Σε σύντομο χρονικό διάστημα ξεκίνησε και η μετεγκατάσταση των οικογενειών που επλήγησαν σε σπίτια που τους έδωσε ο Δήμος,

Εικόνα της εποχής από την πλημμυρισμένη Λίμνη Άνω Λιοσίων το 1998 (αριστερά) και το πώς διαμορφώθηκε ο χώρος γύρω από την εκκλησία στη συνέχεια

Επίσης, τον Ιούνιο του 1998 υπεγράφη προγραμματική σύμβαση μεταξύ της ΕΥΔΑΠ και των Δήμων Άνω Λιοσίων και Ζεφυρίου, με στόχο την επίσπευση των αποχετευτικών και αντιπλημμυρικών έργων. Η προγραμματική σύμβαση ήταν ύψους 2.090.000.000 δραχμών, εκ των οποίων η ΕΥΔΑΠ θα διέθετε τα 930.000.000 δραχμές και προέβλεπε την κατασκευή αγωγών αντιπλημμυρικής προστασίας συνολικού μήκους 3.061 μέτρων και αγωγούς ακαθάρτων μήκους 3.169 μέτρων. Τα έργα – θεωρητικά- θα μείωναν μειωθούν σημαντικά τους κινδύνους για πλημμύρες στις περιοχές αυτές, που τα τελευταία χρόνια είχαν δοκιμαστεί πολύ.

… Στο 2014 

Στα χρόνια που ακολούθησαν, τόσο ο Νίκος Παπαδήμας αρχικά, όσο και οι Χρήστος Παππούς και Δημήτρης Μπουραΐμης στη συνέχεια, επιχείρησαν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την αντιπλημμυρική προστασία της περιοχής. Ο καταστροφικός σεισμός του 1999 που έστρεψε το μέτωπο στην ανακούφιση των εκατοντάδων πληγέντων, όμως, και η οικονομική κρίση στη συνέχεια, στάθηκαν τροχοπέδη σε αυτές τις προσπάθειες.

Οδός Θεσσαλίας: Η τοπική καταιγίδα που έπληξε τις δυτικές και βορειοδυτικές περιοχές του λεκανοπεδίου το μεσημέρι της 14ης Ιουνίου 2011 δημιούργησε πλημμυρικά επεισόδια.

Το 2014, όταν ο Χρήστος Παππούς ανέλαβε και πάλι Δήμαρχος (του ενιαίου Δήμου Φυλής πλέον) θέτει σε προτεραιότητα την αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής. Ξεκινά συναντήσεις και επαφές με την Περιφέρεια και τα συναρμόδια υπουργεία, αναζητά πηγές χρηματοδότησης, εκμεταλλεύεται κάθε χρηματοδοτικό εργαλείο που διαθέτει το κράτος.

Πλημμύρες Άνω Λιόσια 2015

Στο πλαίσιο αυτό, τον Ιούνιο του 2016, υπογράφει με την τότε περιφερειάρχη Αττικής Ρένα Δούρου, προγραμματική σύμβαση για την αντικατάσταση των υφιστάμενων έργων αντιπλημμυρικής προστασίας στη Λίμνη Άνω Λιοσίων, και ειδικότερα, σε τμήμα της οδού Αιγαίου Πελάγους που παρουσιάζεται το πιο σημαντικό πρόβλημα. Πρόκειται για έργο συνολικής δαπάνης 5.000.000 ευρώ με ΦΠΑ, το οποίο χρηματοδοτείται από πόρους της Περιφέρειας Αττικής.

Τρεις μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 2016, υπογράφεται και νέα προγραμματική σύμβαση με τη Ρένα Δούρου, για αντιπλημμυρικό έργο στην περιοχή της Λίμνης, όπου προβλέπεται αντικατάσταση των υφιστάμενων δικτύων αποχέτευσης ομβρίων σε τμήματα των οδών Θεσσαλίας, Πηνειού, Αιγαίου Πελάγους και Ευαγγελιστρίας, Μπελογιάννη, Ερμιόνης, Κορινθιακού Κόλπου. Το έργο είναι προϋπολογισμού 5.000.000 ευρώ, η χρηματοδότηση είναι από την Περιφέρεια Αττικής και η εκτέλεσή του γίνεται από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου.

Αιγαίου Πελάγους και Πηνειού ύστερα από σφοδρή βροχόπτωση τον Μάιο του 2016

Τέσσερα χρόνια μετά, τον Ιούνιο του 2020 – και αφού έχει περάσει από τις μυλόπετρες της γραφειοκρατίας – το μεγάλο αντιπλημμυρικό έργο στην Αιγαίου Πελάγους εισέρχεται στην τελική ευθεία για την υλοποίησή του. Στην ουσία, πρόκειται για τρία έργα, τα οποία θα λειτουργήσουν ως ομπρέλα προστασίας από τις πλημμύρες στα Άνω Λιόσια και είναι τα εξής: 

α) Ο αγωγός που διαπερνά τις οδούς Θεσσαλίας και Αλιάκμονος και διευθετεί το ρέμα της Σούρεζας, ενώ προβλέπει εσωτερικό δίκτυο ομβρίων υδάτων που θα καταλήγουν στον κεντρικό αγωγό της Αιγαίου Πελάγους. Το έργο είναι συνολικού προϋπολογισμού 4.230.000 ευρώ και χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ.

β) Οι αγωγοί ομβρίων και φρεατίων υδροσυλλογής, που εκτείνονται κατά μήκος της οδού Αιγαίου Πελάγους και επεκτείνονται σε τμήμα της οδού Πηνειού, έργο που «κουμπώνει» με το αντιπλημμυρικό της Σούρεζας και συγχρηματοδοτείται από ιδίους πόρους του Δήμου Φυλής και πόρους της Περιφέρειας Αττικής. 

γ) Οι αγωγοί ομβρίων και φρεατίων συλλογής στη λεωφόρο Φυλής, ως υποέργο της ανάπλασης.

Πλημμύρες Άνω Λιόσια 2021

Δύο χρόνια μετά, τον Ιούνιο του 2022, μπαίνουν οι υπογραφές με τον ανάδοχο, προκειμένου να ξεκινήσει η υλοποίηση του μεγαλύτερου έργου αντιπλημμυρικής προστασίας με προϋπολογισμό 14.915.000,00 € και χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΥΜΕΠΕΡΑΑ). Το έργο περνά τη γραμμή εκκίνησης τον Φεβρουάριο του 2023 και περιλαμβάνει την κατασκευή δικτύου αγωγών αποχέτευσης ομβρίων και φρεατίων υδροσυλλογής στους δρόμους: Πηνειού (από Λεωφόρο Φυλής μέχρι την οδό Αιγαίου Πελάγους), Πίνδου (από το τέρμα μέχρι την οδό Αλιάκμονος), Καραϊσκάκη (από την οδό Πηνειού ή 25ης Μαρτίου μέχρι το αμαξοστάσιο του ΟΑΣΑ), Αιγαίου Πελάγους (από την Αλιάκμονος μέχρι τη συμβολή με την Πηνειού). Το συνολικό μήκος των αγωγών υπολογίζεται σε 3 km και μέσω αυτών τα όμβρια θα διοχετευτούν, αρχικά, στη λίμνη ανάσχεσης του Πάρκου Πόλης των Άνω Λιοσίων κι από εκεί, μέσω του αγωγού Ευπυρίδων, στον Κηφισό.

Παράλληλα, τον Ιούλιο του ίδιου έτους, ο Δήμος Φυλής κατασκευάζει με ίδιους πόρους, ένα νέο αγωγό συλλογής ομβρίων υδάτων και την τοποθέτηση φρεατίων στην οδό Κορινθιακού κόλπου, ο οποίος συνδέεται με τον κεντρικό αγωγό της Αιγαίου Πελάγους, ενώ, τον Σεπτέμβριο με το βλέμμα στραμμένο στον χειμώνα και τις ενδεχόμενες συνέπειες από την πυρκαγιά σε Φυλή και Πανόραμα, ο Χρήστος Παππούς ξεκινά επαφές με στελέχη Υπουργείων για τη δημιουργία μια λίμνης ανάσχεσης πλημμυρών (ένα μικρό φράγμα) σε έκταση 23 στρεμμάτων στη συνοικία του Αγίου Γεωργίου, νότια της Περιφερειακής Αιγάλεω.

… και στο 2024

Από τις μεγάλες υποσχέσεις του κράτους, χρειάστηκε να περάσουν τριάντα χρόνια, για να ολοκληρωθεί το μεγάλο αντιπλημμυρικό έργο στην Αιγαίου Πελάγους, αλλά και να προχωρήσουν έργα το ίδιο σημαντικά για την πλημμυρική θωράκιση όλης της περιοχής. Κυρίως, όμως, χρειάστηκε η προσπάθεια όλων των πρώην Δημάρχων, αλλά ιδιαίτερα η επιμονή και η υπομονή του Χρήστου Παππού να βρει τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την κατασκευή τους, η αναμονή του δεκάδες ώρες στα αρμόδια γραφεία, η παρουσία του σε αυτοψίες στην περιοχή, αλλά και το πείσμα του να γίνουν μέσα σε δέκα χρόνια, ότι δεν έγινε σε τριάντα.

Σήμερα, λοιπόν, έχουν ολοκληρωθεί τα κομμάτια του έργου που αφορούν στις οδούς Αιγαίου Πελάγους, Πηνειού, Αλιάκμονος, Θεσσαλίας και θωρακίζουν την περιοχή της Λίμνης. Ακολούθως, ξεκινούν τα έργα στην οδό Καραϊσκάκη, σημείο όπου ο αγωγός θα μαζεύει όλα τα νερά του Πανοράματος, της Δροσούπολης και της Λίμνης. Παράλληλα, ξεκινά το αντιπλημμυρικό του Πανοράματος που συνδέει το ρέμα του Πανοράματος με το μεγάλο έργο που γίνεται στην Πηνειού, Αιγαίου Πελάγους και Καραϊσκάκη, διότι το νερό της Πάρνηθας περνά από το ρέμα του Πανοράματος. Ένα μέρος θα μπαίνει στο αντιπλημμυρικό της Αιγαίου Πελάγους και το άλλο μέρος στο ρέμα της Γιαννούλας. Έτσι δεν κατεβαίνει καθόλου νερό στα Λιόσια. 

Το έργο μπήκε ήδη στα εκτελεστέα έργα της Περιφέρειας, με προϋπολογισμό 9.684.000,00 ευρώ και εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει μέσα στους επόμενους μήνες. 

Με την ολοκλήρωσή του, είναι σαφές ότι θα “κλειδώσει” η αντιπλημμυρική προστασία των Άνω Λιοσίων και θα καταστεί ολοκληρωτική και αποτελεσματική η διαχείριση των κινδύνων που συνδέονται με το κλίμα και τα – όλο και πιο συχνά – έντονα πλημμυρικά φαινόμενα.


Ο χάρτης των αντιπλημμυρικών έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη, έχουν ολοκληρωθεί ή προγραμματιστεί στα Άνω Λιόσια: Αιγαίου Πελάγους-Κορινθιακού κόλπου-Ερμιόνης-Στυμφαλίας (κίτρινο χρώμα), Αιγαίου Πελάγους-Πηνειού-Καραϊσκάκη (πορτοκαλί χρώμα), Θεσσαλίας-Αλιάκμονος (ροζ χρώμα), Λ. Φυλής (πράσινο χρώμα), αντιπλημμυρικό Πανοράματος (μπλε χρώμα)

MYSTERY POT PROTIMYSTERY POT PROTI
Κοινοποιήστε την ανάρτηση: