Συνέδριο Zero Waste Pro- Διαχείριση Δημοτικών Αποβλήτων

Ο Ευρωπαϊκός Όμιλος Εδαφικής Συνεργασίας ΕΥΞΕΙΝΗ ΠΟΛΗ – Δίκτυο Ευρωπαϊκών Πόλεων για Βιώσιμη Ανάπτυξη διοργάνωσε στις 15 Δεκεμβρίου 2014 στο κτίριο της ΚΕΔΕ στην Αθήνα, Συνέδριο με θέμα: «Διαχείριση Δημοτικών Αποβλήτων – οι Νέοι Στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης- Εργαλεία και Λύσεις» στο πλαίσιο του έργου ZEROWASTE PRO το οποίο εντάσσεται στο πρόγραμμα MED 2007-2013.

Στο Συνέδριο παρουσιάστηκαν λύσεις και εργαλεία στη διάθεση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τη μείωση των δημοτικών απορριμμάτων. Ο ομιλητές που προήλθαν από το χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ανέλυσαν σε βάθος τόσο της Υφιστάμενη κατάσταση της χώρας μας σε σχέση με τους Ευρωπαϊκούς μέσους όρους στον τομέα της ανακύκλωσης και της πρόληψης όσο και λύσεις προερχόμενες από προηγμένες χώρες της Ευρώπης οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για την ανακύκλωση από την ΕΕ.

Η κα. Λοϊζίδου Μαρία, Καθηγήτρια στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, ανέλυσε την υφιστάμενη κατάσταση της χώρας μας στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων και ιδιαίτερα της ανακύκλωσης και παρουσίασε τις επιδόσεις σε αυτήν, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες. Η κ. Λοϊζίδου, τόνισε την ανάγκη της διαλογής των απορριμμάτων στην πηγή ως σημαντική προϋπόθεση για να επιτύχει τελικά η Ελλάδα τους στόχους που έχουν τεθεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο στον τομέα της πρόληψης και της ανακύκλωσης και να αποφύγει επιπλέον πρόστιμα στο μέλλον. Επιπλέον τόνισε ότι η ταφή των απορριμμάτων πρέπει να καταργηθεί καθώς τα απορρίμματα αποτελούν πόρους για νέες παραγωγικές διαδικασίες, και τόνισε την αναγκαιότητα μετάβασης σε μια κυκλική οικονομία.

Αναφορικά με τις προτεινόμενες λύσεις, ο κ. Μαλαμής Δημήτρης, Ερευνητής στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, ανέλυσε σε βάθος τη σημασία της κομποστοποίησης, αναφέροντας ότι τα βιοαπόβλητα αποτελούν το 38% των συνολικών στερεών αποβλήτων που παράγονται στην Ελλάδα. Η κομποστοποίηση επομένως αυτών των υλικών θα οδηγούσε σε τεράστια μείωση των συνολικών αποβλήτων που καταλήγουν σε ταφή. Εάν δε η συλλογή γίνει στην πηγή τότε μπορεί να εξασφαλιστεί τόσο καλή ποιότητα τελικού προϊόντος (κομπόστ) ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη γεωργία.

Ο κ. Κυρκίτσος Φίλιππος, Πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρίας Ανακύκλωσης, μίλησε για τη σημασία της δημιουργίας «Πράσινων Σημείων» στους δήμους με σκοπό τη συλλογή υλικών που μπορούν να οδηγηθούν στην επαναχρησιμοποίηση ή την ανακύκλωση, μειώνοντας έτσι τον όγκο των απορριμμάτων που καταλήγουν στη χωματερή, συνδυάζοντας τη λειτουργία τους με τη συνεχή ενημέρωση των πολιτών. Παράλληλα ανέλυσε μία ακόμη πρακτική μείωσης των αποβλήτων, το «Πληρώνω όσο Πετάω» αναφερόμενος σε όλες τις εναλλακτικές μορφές εφαρμογής της. Η πρακτική αυτή συνίσταται στην αντιστοίχιση των όγκου των απορριμμάτων που παράγει κάθε οικία με το ύψος των τελών που καλείται να πληρώσει για τη διαχείριση τους από το Δήμο. Με τον τρόπο αυτό, ο δημότης έχει αυξημένα κίνητρα να ανακυκλώνει περισσότερο και κατ’ επέκταση ο όγκος των απορριμμάτων που ο δήμος καλείται να στείλει στη χωματερή μειώνεται στο ελάχιστο.

Στο διακρατικό εργαστήριο που πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά το Συνέδριο, παρουσιάστηκε το υπολογιστικό εργαλείο για το αποτύπωμα του CO₂ που εκλύεται από όλες τις διαδικασίες διαχείρισης απορριμμάτων των δήμων. Το εργαλείο παρουσιάστηκε από το Σλοβένο εταίρο του έργου ZEROWASTE PRO, υπεύθυνο για τα θέματα Περιβάλλοντος στο φορέα BISTRA PTUJ. Ο κ. Danilo Ceh, ανέφερε επίσης ότι η πόλη της. Λουμπλιάνα, είναι η πρώτη πόλη στην Ευρώπη που εφάρμοσε πλήρως τη φιλοσοφία «Μηδενικά Απόβλητα» (ZERO WASTE).

Σημειώνοντας τη σπουδαιότητα του εν λόγω υπολογιστικού εργαλείου, ο κ. Ταμπακίδης Νίκος, τ. Δήμαρχος Αγ. Αναργύρων, μίλησε για τη σημασία μείωσης των ρύπων διοξειδίου του άνθρακα από τους Ελληνικούς Δήμους και αναφέρθηκε στο γεγονός ότι στο μέλλον οι Δήμοι που παράγουν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα θα επιβαρύνονται με τέλη. Σύμφωνα με τους στόχους που έχουν τεθεί σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο οι δήμοι οφείλουν να ψάξουν δραστικές λύσεις μείωσης των εκπομπών του CO₂, διότι είναι υποχρεωμένοι από την ΕΕ να μειώσουν τις εκπομπές τους κατά 20% μέσα στα επόμενα έξι χρόνια (έως το 2020). Ως εκ τούτου ο ΕΟΕΣ ΕΥΞΕΙΝΗ ΠΟΛΗ προτίθεται να προχωρήσει στη σύσταση ενός Παρατηρητηρίου για τις εκπομπές CO₂ και την ενέργεια.

Η ανάγκη επανασχεδιασμού του συστήματος διαχείρισης των αστικών απορριμμάτων στην Ελλάδα είναι επιτακτική και οφείλει να συμπεριλάβει πράσινες λύσεις αξιοποίησης και επαναχρησιμοποίησης των υλικών οδεύοντας σε μία νέα κυκλική οικονομία με την ενεργό εμπλοκή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και όλων των πολιτών.

Το έργο ZEROWASTE PRO εντάσσεται στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Εδαφικής Συνεργασίας MED 2007-2013 και Στόχος 2, Μέτρο 2.1 «Προστασία και ενίσχυση των φυσικών πόρων και της κληρονομιάς» και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας και από Εθνικούς Πόρους